Góry Bardzkie


Góry Bardzkie to jedno z najmniej znanych i najrzadziej odwiedzanych pasm górskich w Sudetach. Góry te ciągną się na przestrzeni ok. 19 km, od Przełęczy Srebrnej (568 m n.p.m.), na północnym zachodzie po Przełęcz Kłodzką (483 m n.p.m.) na południowym wschodzie. Przez ich środek, w rejonie Barda przedziera się Nysa Kłodzka, tworząc w tym miejscu niezwykle malowniczy odcinek przełomowy dzieląc pasmo na dwie wyraźne części. Najwyższym szczytem Gór Bardzkich jest leżąca w południowo-wschodniej części góra Kłodzka (765 m n.p.m.). W części północno-zachodniej palmę pierwszeństwa dzierży Kortunał (676 m n.p.m.), wznoszący się nad Czerwieńczycami. Góry te graniczą z kilkoma jednostkami fizjograficznymi.  Położona na północnym zachodzie Przełęcz Srebrna oddziela je od Gór Sowich, a z kolei położona po przeciwległej stronie Przełęcz Kłodzka  od Gór Złotych. Od południowego zachodu zbocza Gór Bardzkich ograniczają Kotlinę Kłodzką, a od zachodu Obniżenie Bożkowa i Garb Dzikowca.  Ciekawa jest wschodnia i północno-wschodnia granica, którą tworzy krawędź morfologiczna sudeckiego uskoku brzeżnego, oddzielająca Góry Bardzkie od Przedgórza Sudeckiego. Budowa geologiczna Gór Bardzkich należy do najbardziej złożonych w Sudetach. Na ich terenie znajduje się kilka jednostek geologicznych, z których największą jest tzw. struktura bardzka, powstała w orogenezie waryscyjskiej w wyniku sfałdowania i wypiętrzenia osadów dna morskiego. Tworzą ją skały osadowe i wulkaniczne, z przewagą utworów dolnokarbońskich. Najwięcej jest tutaj zlepieńców i szarogłazów, a na zachodnich krańcach występują także piaskowce i łupki czerwonego spągowca. Od południa Góry Bardzkie zachodzą swoimi granicami na masyw kłodzko-złotostocki, zbudowany z granitoidów, Z kolei na północy spotykamy gnejsy krysowiogórskie.

Góry Bardzkie znajdują się w  dwóch piętrach klimatyczno-roślinnych. Tereny leżące najniżej, a więc u podnóża gór, zaliczane są do piętra pogórzy, natomiast wyższe fragmenty do piętra regla dolnego. Ogromne połacie pierwotnego lasu mieszanego uległy wykarczowaniu przez człowieka w XVII-XIX w., a na jego miejsce posadzono świerki. W kilku trudniej dostępnych miejscach zachowały się jednak fragmenty naturalnego lasu, a dwa z nich zasługują na szczególną uwagę. Oba objęto ochroną rezerwatową. Rezerwat „Cisy” utworzony został w 1954 r. na zboczach Brzeźnickiej  Góry w północno-zachodniej części Gór Bardzkich. Chroni się w nim stanowisko ponad 1500 cisów, rosnących wśród innych drzew m. in. jarzębiny, jawora i wiązu górskiego. Nieco dalej na północ, na górze Buczek, znajduje się kolejny rezerwat chroniący cisy, nazwany  „Cisową Górą”. Liczba cisów przekracza tu 1000 sztuk.  Sieć szlaków turystycznych w Górach Bardzkich jest dość rzadka. Jest zaledwie kilka miejscowości, z których można rozpocząć wycieczkę. W pierwszym rzędzie należy wymienić położone centralnie Bardo, przez które przechodzi znakowany kolorem niebieskim najdłuższy szlak w tych górach, a także docierają dwa kolejne: żółty z Ząbkowic Śląskich i zielony ze Złotego Stoku. Szlak niebieski jest fragmentem Europejskiego długodystansowego szlaku pieszego E3, wchodzącego na teren pasma na Przełęczy Srebrnej i dalej prowadzącego grzbietem  Gór Bardzkich przez Wilczak, Wielką Cisową, Bardo, Kalwarię, Ostrą Górę, Kłodzką do Przełęczy Kłodzkiej, gdzie wchodzi w Góry Złote.  Z Kłodzka można pójść ciekawym i malowniczo poprowadzonym szlakiem żółtym na Kłodzką Górę. Polecam całodzienną wycieczkę przez Góry Bardzkie ze zdobyciem najwyższego wierzchołka pasma. Z Barda szlakiem niebieskim trasą Drogi Krzyżowej dość ostro pod górę dochodzimy do górskiej kapliczki na Bardzkiej Górze (583 m n.p.m.). Następnie obok kapliczki szlak niebieski schodzi w dół do Olchowej Łąki, skręca w lewo i dochodzi do Przełęczy Łaszczowej. Szlak przechodzi przez drogę asfaltową i dalej delikatnie pod górę dochodzi do podejścia na Ostrą Górę ( 751 m n.p.m.)

Z Ostrej Góry już łagodnie z góry i delikatnie pod górę szlak prowadzi do następnego szczytu Gajnik (   747 m n.p.m. ). Szlak niebieski schodzi w dół do rozdroża, gdzie rozpoczyna się szlak żółty. Szlak niebieski prowadzi do Przełęczy Kłodzkiej. Nasza wycieczka podąża dalej szlakiem żółtym więc na rozdrożu szlak żółty skręca w prawo i po krótkim podejściu dochodzi na szczyt Kłodzkiej Góry. Dalej szlak żółty schodzi do szczytu Jadlaka.  (658 m n.p.m.). Szlak lekko pofałdowany mija następny szczyt Obszerna (573 m n.p.m.) i dalej w dół dochodzi do zajazdu Kukułka (dawniej schronisko Kukuła) skąd rozpościera sie widok na całe Kłodzko. Szlak żółty dalej obok Szyndzielni prowadzi do miasta.

cropped-PA150074.jpg